Michał Mrozkowiak
Dyrektor Działu Wdrożeń Streamsoft Prestiż
Metoda naliczania technicznego kosztu wytworzenia (TKW) jest ważna w przedsiębiorstwach produkcyjnych, niezależnie od branży. Sposób prowadzenia działalności może mieć wpływ na to, jakie składniki, podlegają wyliczeniom TKW, choć w każdym przypadku istnieją pewne stałe elementy kalkulacji. Co wobec tego składa się na techniczny koszt wytworzenia?
Jakie składniki w TKW
W dużym skrócie na techniczny koszt wytworzenia składają się koszty bezpośrednie i pośrednie. Bezpośrednie, czyli te ściśle związane z produktem, m.in. zużyte surowce, czas pracy maszyny i narzędzia za pomocą których jest wyprodukowany oraz płace pracowników, którzy obsługiwali proces produkcji.
Pośrednie koszty są to odrębne składniki finansowe, które nie „dotykają” produktu, ale są równie ważne w prawidłowym obliczeniu technicznego kosztu wytworzenia (TKW). Do tej kategorii można wliczyć m.in. narzuty na składniki kosztów bezpośrednich: amortyzację, koszty związane z zakupami i odchyleniami od zakupów, koszty wydziałowe, wartości ze wskaźników finansowych.
Wyliczanie TKW przy współpracy z ERP
Osoby odpowiedzialne za obliczenie technicznego kosztu wytworzenia mogą to zrobić w systemie Streamsoft Prestiż. Kalkulacja TKW składa się tu z poszczególnych kategorii, a są to:
- koszty surowców podstawowych,
- koszty materiałów pomocniczych,
- koszty odpadów,
- koszty kooperacji,
- koszty robocizny,
- koszty gniazd,
- koszty narzędzi.
W zależności od polityki prowadzenia przedsiębiorstwa, użytkownik systemu może wybrać z kategorii poszczególne koszty, z których zostanie wyliczone TKW. Na wszystkie wyżej wymienione elementy można naliczyć narzut. Jego wartość względna (zależna od zmiennych ekonomicznych) może być ustalona „z góry”, uśredniona i zapisana w algorytmie obliczeń lub każdorazowo wprowadzana ręcznie.
Istnieje również możliwość ustalenia stałej wartości technicznego kosztu wytworzenia dla danego półproduktu/produktu. Niezależnie od rzeczywistych kosztów i ewentualnych narzutów, system używa zdefiniowanych parametrów i na ich podstawie przyjmuje wartość TKW dla kartoteki.
Elastyczny algorytm – kalkulacje dedykowane lub nie
Wzór na sposób wyliczenia TKW zapisuje się na poziomie technologii produkcyjnej. Może być identyczny lub zróżnicowany dla rodziny produktów lub, w szczególnych przypadkach, indywidualny dla danego produktu. System może wyliczyć TKW każdorazowo, podczas generowania zlecenia dla produktu lub może skorzystać z wartości skalkulowanych na poziomie technologii, które będą obowiązywać w każdym procesie produkcyjnym aż do momentu przeliczenia ponownie technologii . To znaczy, że względem czasu, ustawienia mogą być stałe w określonym terminie. Dotyczy to stałych założeń produkcyjnych, jak i bieżących zleceń produkcyjnych. Elastyczność systemu Streamsoft Prestiż pozwala na dowolne ustawienia algorytmów wyliczania wartości TKW jednorazowo oraz w kolejnych cyklach produkcyjnych. Za zebranie informacji, czyli konkretnych wartości zaksięgowanych na kontach, odpowiada moduł Finanse i Księgowość. Dodatkowo system bazuje na wzorcowych technologiach produkcyjnych. Po ustaleniu pierwszorazowego algorytmu wyliczającego techniczny koszt wytworzenia, na jego podstawie możliwe jest ustalenie i zaktualizowanie kosztów przy generowaniu zleceń. Analiza poprzednich danych daje możliwość policzenia przez system odchyleń wartości dotychczasowego TKW na każdym składniku ceny.
Podsumowując system ERP Streamsoft Prestiż, w którym przechowywane są dane z działalności przedsiębiorstwa, pozwala na analizę wskaźników potrzebnych do wyliczenia TKW. Mogą się one zmieniać w czasie ze względów ekonomicznych, np. zmienia się cena surowców, rośnie stawka wynagrodzeń, koszt, rozwój lub utrzymanie maszyn (zmiana wartości środków trwałych). Obserwacja tych parametrów i śledzenie ich zmian w systemie ERP umożliwia podejmowanie korzystnych decyzji biznesowych w produkcji.
